Omarm de chaos in je leven, werk en organisatie
Kan uw organisatie transformeren van chaos naar chaorde naar een nieuwe natuurlijke orde?
Steeds vaker merk ik dat inzicht in universele- en natuurwetten, ons in deze tijd enorm kan helpen. We zien bijvoorbeeld een toename van chaos in onze wereld, onze levens en organisaties. Vooral de natuur roept ons en roept steeds harder.
Onze wereld: zo vragen we al te lang, teveel van onze natuurlijke bronnen. Om precies te zijn onttrekken we 1,5x van het regeneratieve vermogen van de natuur, uit natuurlijke bronnen. We putten ze uit.
Onze levens: we leggen onszelf ontzettend veel op. Van jongs af aan al in de prestatiecultuur. En met de komst van social media ervaren we- of stressen we over nog meer oordelen en beoordelingen. De lat ligt hoog: de perfecte moeder/vader, echtgenoot, dochter/zoon, broer/zus, de succesvolle professional die alles onder controle heeft. We hebben haast geen tijd en aandacht meer voor de mooie dingen in ons leven. Teveel geven en te weinig opladen. Geen tijd voor vertraging en voelen dat we eigenlijk opgebrand raken.
Onze organisaties: We onttrekken niet alleen teveel uit de aarde, maar ook uit onze “human resources”. Wat een woord eigenlijk he. Mensen zijn geen grondstoffen. En ook geen tandwielen in een machine die wel of niet “functioneren”. Mensen willen zingeving, autonomie, meesterschap en verbinding met een veilige groep ervaren. Daar zijn we nog ver vanaf in Nederland: 1 op de 7 Nederlanders ervaart burn-out klachten. De verwachting is dat, als we zo doorgaan, 1 op de 4 Nederlanders een burn-out gaat meemaken. In feite is het de natuur die roept: we zijn toe aan een grote stap voorwaarts: een evolutiesprong. Jan Rotmans noemt het: “we leven niet in een tijdperk van verandering, maar in een verandering van tijdperk”.
De chaos neemt toe
De chaos neemt toe en dat betekent dat we twee dingen kunnen doen: meebewegen, transformeren en evolueren of ons ertegen verzetten en door middel van pijn gedwongen in transformatie komen. Dit noemen we dan “burn-out”, of een “klimaatcrisis”.
Het bracht me er deze week toe om de Chaostheorie er weer eens bij te pakken. Jan Bommerez beschrijft dit zo prachtig in zijn boek: “Door de bomen het bos zien”. Hij beschrijft hoe het universum in elkaar zit en hoe de natuur in elkaar zit. Hoe energie stroomt in systemen. Dat als we meer systemisch en holistisch naar mensen, groepen mensen, organisaties en onze wereld kijken, we meer waarheid ontdekken. Het pas echt gaan zien en snappen. Dan kunnen we vanuit een uitgezoomd perspectief, vanuit meer wijsheid en waarheid, actie ondernemen.
David Bohm beschreef al eerder hoe de toekomst zich continu van binnen naar buiten ontvouwt. Een onophoudelijke stroom vanuit een impliciete orde (puur potentieel) naar een expliciete orde (materie, die we kunnen waarnemen). De chaostheorie vertelt ons dat we van Chaos een natuurlijke beweging maken naar Chaorde en vervolgens doorbewegen naar een natuurlijke, nieuwe orde. Tenminste, als we onszelf oplijnen met die natuur. Anders ontstaat er weer een nieuw, onnatuurlijk, schijnevenwicht. Wij westerlingen noemen dat conjunctuur. De boeddhisten noemen het “niet leren”. Of niet evolueren.
Om dit interessante proces van Chaos naar Chaorde naar Nieuwe Natuurlijke Orde te begrijpen, staat hieronder de heldere uitleg uit het eerdergenoemde boek van Jan Bommerez:
Relevante uitleg Chaostheorie uit het Boek “Door de bomen het bos zien” van Jan Bommerez
Chaos is ongestructureerde, creatieve energie die nog alle kanten op kan. Chaos is in feite een bundel mogelijkheden. Structuur (yang, kosmos) wordt geboren uit niet-gestructureerde energie (yin, chaos), zoals een man alleen maar geboren kan worden uit een vrouw. Tussen kosmos (orde, vorm) en chaos (mogelijkheden) bevindt zich een creatieve tussenzone. De Chaorde. Dit houdt het midden tussen chaos en orde. In deze chaordische zone is “instant informatie” het wezen. We kennen dit als inspiratie en intuïtie. Dankzij snelle informatieverwerking kan een levend systeem vloeibaar en hoog “creatief-adaptief” zijn. Dit is in feite een ander woord voor chaordisch. Informatie bestaat uit afgebakende pakketten mogelijkheden, patronen, mogelijke vormen.
Hartritme
Het hartritme van een gezond mens verloopt ook chaotisch. Tegen het einde van iemands leven zien we dat er steeds meer regelmaat in komt, tot er een “flat line” op het scherm staat. Hetzelfde is waar voor organisaties waar de spirit weg is, door teveel controle en beperking. Hoog tijd voor de introductie van meer yin, meer chaos, en dus meer vrouwelijke energie in organisaties. Hier zullen mannen waarschijnlijk meer moeite mee hebben dan vrouwen. Mannen denken dat teveel vrijheid tot anarchie zal leiden. Ze vertrouwen het concept van zelforganiserende processen niet zo gemakkelijk als vrouwen dat doen
Chaos in de organisatie
Dus stel: er is chaos in de organisatie. We kunnen kiezen voor de weg langs chaorde naar een natuurlijke, nieuwe orde. Of we beginnen de chaos kapot te analyseren met onze knappe koppen en vervallen in oud gedrag. De hersenen herkenenn enkel bestaande kennis. Nieuwe inzichten komen langs bewustzijn. Niet denken. Dus al snel staan nieuwe baasjes op en creëren we een nieuwe apenrots.
De apenrots als standaardreflex (teveel yang, mannelijke energie)
Van de overgebleven mensen in de chaos wordt de persoon met de grootste mond de nieuwe baas. Dit noemen we al te lang “leiderschap” en dit is niet de hele waarheid. Het is één van de vormen van leiderschap. Vanuit al deze mannelijke energie, creëren we wederom sturing, beheersing, baasjes. Een nieuwe apenrots ontstaat. De nieuwe machtsverhoudingen ontstaan opnieuw. We hebben geen tijd genomen voor connectie met onszelf, de ander en wat zich aandient. We zijn te geconditioneerd op apenrotsstructuur en-cultuur. Nog te ego-gedreven. Enkel gedwongen verstillen en vertragen kan ons nog helpen transformeren (noem het burn-out of ook de totale eenzaamheid van een topbestuurder)Transformatie en verbinding
Totdat wij mensen kiezen om te evalueren, zullen we door chaos geduwd worden om te evolueren. Chaos is dus het begin van het eind. Want we zijn klaar voor nieuw begin. In de natuur is deze evolutie continu. Continue transformaties. Evolutie kan dus in principe met minder chaos (burn-out, faillissementen, depressies), op voorwaarde dat we bewust met de evolutie leren meewerken. We zitten in het transformatietijdperk, of bewustzijnstijdperk. We kunnen bewuste keuzes maken in plaats van enkel reageren op wat er gebeurt. We kunnen kiezen om op andere manieren te groeien dan via de pijncirkel. Dat vergt inzicht en een hoger bewustzijnsniveau. De transformatie van een organisatie vereist dus eerst de transformatie van haar leiders. Wie zowel zijn individualiteit als zijn verbondenheid met de hele natuur kan ontwikkelen, ontplooit zich het verste. Uniek zijn en een onverbreekbaar deel zijn van het geheel, zoals de golf en de oceaan.
Vanuit een hoger bewustzijn, een uitgezoomd perspectief, nemen we wel de tijd om elkaar helemaal te zien. We zien de kracht, het nog te ontwikkelen potentieel én domeinen waar iemand geen talent voor heeft of energie verliest. Vanuit openheid en kwetsbaarheid ontstaan de echte gesprekken en inzicht in wat zich nu aandient. Deze diepere verbinding met onszelf, de ander én het alles (ecosysteem tot aan universum) is de sleutel. Transformatie naar een hoger bewustzijn en verbinding brengt de meer natuurlijke, nieuwe orde, waar we ieders potentieel, passie en purpose optimaal inzetten. Waar we het leiderschapsstokje doorgeven in ieder seizoen van een project of van de organisatie. In de winter is die leider een connector en visionair. In de lente is het een pionier en creator. In de zomer een evangelist, communicator en doorzetter die naar succes itereert. In de herfst de organisatoren, bouwers, coaches en zorgzame verbinders en harde werkers. We richten de organisatie en teams adaptief in op basis van de veranderende context en de huidig hoger doel.
Van Ego naar Eco
Egoïsme en concurrentie leiden dus zeker niet tot een natuurlijke orde. We hebben mensen nodig, die een dienend ego hebben in plaats van leidend. Mensen die gaan voor win-win-win. Waarde voor de klant, de organisatie en het ecoysteem waar we onderdeel van zijn. Mensen in flow, een staat van synergie en moeiteloos creëren. Vanuit een hoge trilling, met aandacht en intentie, in contact met de chaordische zone, nieuwe vorm creërend en aantrekkend. Leiderschap kan dan een omgeving scheppen waarin mensen zich met hart en ziel willen inzetten, zodat een volledige organisatie in flow kan zijn. Het begint bij de leiders die het lef hebben om met de eigen persoonlijke transformatie te beginnen. Ben jij die leider?